Smallestraat Antwerpen
Bezonning, circulatie & privacy als organisatieprincipes voor een appartementsgebouw
Het perceel is gelegen in Antwerpen Noord, vlakbij Spoor Noord en ‘t Eilandje, in een industriële buurt die volop herontwikkeld wordt. In het bouwblok maken bedrijfshallen plaats voor nieuwe (woon)projecten. Het potentieel massieve bouwblok wordt aan de Smallestraat onderbroken door een doorsteek naar het publiek toegankelijk binnengebied. Langs deze doorsteek worden enkele woningen ingeplant die bereikbaar zijn via het binnengebied en aansluiten op de woningen van de eerdere ontwikkeling.
De oriëntatie van het perceel, straatzijden zuid en west, is bepalend voor de organisatie van de woongelegenheden: er worden tweezijdig georiënteerde woningen voorzien met leefruimtes aan de zongunstige zijde. Deze organisatie zorgt voor uitzicht en activiteit zowel naar de straat als naar het binnengebied.
De bouwdiepte van de woningen langs de Kalkstraat wordt daarom beperkt tot 13 meter in functie van de lichttoetreding in de woning. De overblijvende strook van 3 meter werd ingezet voor de organisatie van de verticale en de horizontale circulatie. Met uitzondering van de gelijkvloerse woningen, die een eigen voordeur krijgen aan de straat, worden alle woningen bereikbaar gemaakt via de buitengaanderijen tegen de achtergevel. Door de gaanderijen op een zekere afstand van de gevel te plaatsen en door de bouwdiepte plaatselijk verder te beperken tot ca. 11,5 meter kunnen grote openingen gecreëerd worden waardoor het zonlicht tussen de gaanderijen naar beneden valt en waardoor de privacy van de woningen vergroot wordt. De gaanderijen kunnen bereikt worden via één verticale, afsluitbare circulatiekern die vertrekt vanuit de toegangszone aan de Kalkstraat. De ruime, overdekte en afgeschermde buitenruimte biedt plaats voor ontmoeting mits een aangepaste inrichting, kleurzetting enz.
Voor de bouwblokken langs de Smallestraat en op het binnengebied werd een specifieke oplossing bedacht met zuidgerichte (doorzon)woningen en een verticale binnencirculatie.
In de kelder worden 26 parkeerplaatsen voorzien; de inrit naar de ondergrondse parkeergarage situeert zich in het bouwblok aan de Smallestraat, waar de straat over het breedste dwarsprofiel beschikt.
De gebouwen worden gekenmerkt door een eenvoudige en onderhoudsvriendelijke baksteenarchitectuur, de repetitieve gevelopeningen zorgen voor een verticale geleding in het gevelbeeld. Door het gebruik van terugliggende vlakken met een ander metselwerkverband wordt in de straatgevels een ritme aangebracht dat verwijst naar de industriële bebouwing in de omgeving. De dubbelhoge inkomzone langs de Kalkstraat zorgt voor een bijkomende onderbreking in de gevel. Het beeld van het binnengebied wordt in grote mate gedomineerd door de gaanderijen aan de zijde Kalkstraat, die uitgevoerd worden in beton.
- Jaar: 2021
- Programma: Nieuwbouw 44 sociale huurappartementen
- Locatie: Smallestraat-Kalkstraat, Antwerpen
- Opdrachtgever: ABC cvba (nu deel van Woonhaven)
- Team: czaar architecten (vroeger A33 architecten)
- Foto's: Steven Massart